Wie beslist er over leven en dood?
door Elly Molendijk - Redactioneel - 21-05-2013
Kan en moet je een dementerende nog aan zijn eerder gemaakte wilsbeschikking houden? De meningen hierover zijn in twee duidelijke groepen verdeeld. "Ja, natuurlijk" en "Nee, absoluut niet". Het gebied er tussenin ligt er wat braak bij. Geen wonder, want een antwoord als "misschien" brengt allerlei ballast met zich mee. Wie gaat er bepalen waar dat vanaf hangt? Oftewel, wie gaat er beslissen over leven en dood?
De KNMG, de beroepsgroep van artsen, is duidelijk in zijn standpunt: 'dokters zijn er om lijden te verlichten. Als je als arts niet meer kunt verifiëren of iemand op dat moment ondraaglijk lijden ervaart, kan je niet overgaan tot euthanasie.’
Communicatie
Voor de behandelende arts en zijn geconsulteerde collega is het belangrijk dat het ondraaglijke lijden direct door de betrokkene gecommuniceerd wordt. Geen betekenisvolle communicatie betekent geen euthanasie, want iemand actief laten sterven die daar niet uitdrukkelijk om vraagt, dat heet normaal gesproken 'moord'.
Toch neemt dat niet weg dat naastbetrokkenen in hun recht menen te staan als ze een schriftelijke wilsbeschikking van de dementerende onder de aandacht van de behandelende arts brengen. Wat is het nut van een wilsbeschikking, als er niet naar gehandeld wordt?
Werkgroep
Al jaren bevinden artsen zich in dit niemandsland van de schriftelijke wilsbeschikking bij dementie. De recent verschenen evaluatie van de Euthanasiewet heeft uitgewezen dat er vragen zijn die een antwoord moeten krijgen op het punt van euthanasie bij patiënten met dementie waarmee niet meer gecommuniceerd kan worden.
De KNMG heeft hierover op 16 mei een gesprek gehad met minister Schippers en oud-minister Borst. De minister heeft samen met de aanwezigen in het overleg besloten dat een gezamenlijke werkgroep van onder meer VWS en KNMG dit vraagstuk snel verder oppakt. Doel is tot een handreiking te komen waarmee gegeven de huidige wet en regelgeving meer duidelijkheid op dit punt wordt geboden.
Meer over euthanasie en dementie:
- KNMG - In Zembla: euthanasie bij dementie
- Rijksoverheid - wilsverklaringen
- Rijksoverheid - werkgroep VWS en KNMG