Non-fixatie: Exbelt-methode werkt!
Redactioneel - 12-11-2015
De Exbelt-methode is door een onafhankelijke commissie van Vilans erkend als bewezen effectieve methode. Met de Exbelt methode kunnen verpleeghuizen stoppen met het gebruik van banden, verpleegdekens en spanlakens.
De EXBELT-interventie bestaat uit vier onderdelen:
- Een scholingsprogramma voor zorgverleners.
- De beschikbaarheid van een gespecialiseerde verpleegkundig consulent.
- De beschikbaarheid van alternatieven.
- Beleid dat een verbod op fixatie voorschrijft.
De Exbelt methode werd ontwikkeld door de Universiteit Maastricht in samenwerking met de Meandergroep Zuid Limburg (MGZL). Verpleeghuis directeur Math Gulpers promoveerde in 2013 op het implementatieonderzoek. Zijn verpleeghuis biedt aan andere verpleeghuizen scholing en advies, dat bestaat uit een aantal onderdelen:
a. Scholing van de sleutelfiguren
Serie van 3 scholingsmiddagen (elk 2,5 uur), met de volgende onderwerpen:
- wat verstaan we onder vrijheidsbeperking ?
- wetten m.b.t. vrijheidsbeperking
- beleid en protocollen m.b.t. vrijheidsbeperking
- analyseren van risicogedrag
- negatieve effecten
- communicatie
- toestemming/verzet/wilsbekwaamheid
- alternatieven
- evaluatie
b. Scholing van de afdelingen
Eén plenaire sessie per afdeling (2 uur), voor de medewerkers die de volledige scholing niet gevolgd hebben.
c. Een website
Met materialen en actuele informatie, plus een forum waarop vragen gesteld kunnen worden.
Inspectie
Minder dwangmaatregelen is een speerpunt van de Inspectie van de Inspectiegezondheidszorg (IGZ), die zomer 2015 constateerde dat er in bepaalde verpleeghuizen toch ook nog een hoop te verbeteren valt: het inschakelen van een externe deskundige als er geen alternatief wordt gevonden, de afbouw van onrustbanden en het terugdringen van psychofarmaca.
Wet Zorg en Dwang
De nieuwe wet Zorg en Dwang, die ter behandeling bij de Eerste Kamer ligt, verbiedt fixeren en andere vrijheidsbeperking als er alternatieven zijn. Uit het zorgplan moet blijken dat het gaat om een ernstig probleem dat goed is onderzocht, en dat andere middelen in deze situatie niet toereikend zijn.
Erkenning
Voor de ouderenzorg worden veel interventies ontwikkeld, maar vaak zijn die voor andere zorgverleners moeilijk te vinden en op waarde te schatten. Een onafhankelijke commissie beoordeelt sinds kort - via een erkenningstraject - interventies op hun onderbouwing en effectiviteit. Erkende interventies komen online toegankelijk bij Vilans. De Exbelt-methode is daar nu aan toegevoegd.